ACT bij Chronische pijn: De mens in het verhaal van pijn

Wanneer pijn klachten langer dan 3 à 6 maanden aanhoudt spreekt men van chronische pijn. Deze klachten kunnen een grote beperkende impact hebben op iemands fysiek, sociaal, psychologische en maatschappelijk functioneren. Er zijn zeer veel beschreven pijn syndromen (zie classificatie van International Association for the Study of Pain, IASP).

De psychologische behandeling van chronische pijn is in de regel gericht op het leren omgaan met de pijnklachten zodoende dat de client weer actief kan participeren op fysiek, psychosociaal en maatschappelijk vlak. Eventueel richt men de behandeling ook op arbeidsreïntegratie.

Standaardbehandelingen zoals graduele blootstelling (GE), graded activiteit (GA) en cognitieve gedragstherapie (CBT) richten zich op de maladaptieve coping gedragingen en de impact ervan op het fysiek en psychosociaal welzijn van de cliënten. De interventies zijn erop gericht om bijvoorbeeld factoren zoals (bewegings)angst, depressie, catastroferen, pijncontingent vermijdingsgedrag, etc. te remediëren om zodoende cliënten te reactiveren en hun functioneren te vergroten.

Hoewel een (multidisciplinaire) behandeling voor veel cliënten succesvol is, valt een deel van hen na verloop van tijd ook terug in hun oude coping-stijl. Verder zijn er cliënten die in de beginfase van de behandeling weerstand vertonen en vastlopen in het behandelproces. Ze kunnen weinig bereidheid tonen tot verandering en/of vinden het zeer moeilijk om de verworven of aangeboden inzichten om te zetten naar concrete en blijvende gedragsverandering.

Het bestaande behandelaanbod is ontoereikend voor deze cliënten en vraagt om een andere en meer diepgaandere therapeutische aanpak. D.w.z. er dient een duidelijkere analyse te worden gemaakt van de factoren/variabelen die bij deze mensen een belangrijke rol spelen in het in standhouden van hun maladaptief gedrag. Deze factoren zijn met name terug te vinden in de historische context van de cliënt. Met name emotioneel ingrijpende levensgebeurtenissen en bijhorend maladaptief gedragsrepertoire (gedrag in functie van hun persoonlijk levensverhaal) die de functie(s) van het pijn gedrag (i.e. de coping-stijl) bepalen in de huidige context van de cliënt met een chronische pijnaandoening. M.a.w. hoe ingrijpende levensgebeurtenissen en aangeleerde coping-stijl een belangrijke rol spelen in welke betekenis pijn verkrijgt in de levensloop van de cliënt en impact heeft op diens huidige manier van omgaan met de pijn. Veelal hebben deze cliënten verschillende traumata in hun geschiedenis, een grotere psychologisch en/of lichamelijke comorbiditeit en persoonlijkheidsproblemen.

De behandeling van mensen met chronische pijn (met name mensen met een comorbiditeit van lichamelijke en psychische klachten) hebben nood aan een sterk ervaringsgerichte therapie. Proces-gerichte ACT (Acceptance & Commitment Therapy) biedt de client de mogelijkheid om werkelijk stil te staan bij de ervaring van vastgelopen te zijn in het leven.

  • Men komt in contact met de ‘emotionele pijn’ die hiermee gepaard gaat. Men verwerft inzicht in de strategieën in hoe men tracht hier vat op probeert te krijgen, alsook de gevolgen op korte en lange termijn.
  • Men krijgt zicht op de leergeschiedenis van deze strategieën en wat men gemist heeft in de eigen ontwikkeling.
  • Men leert een nieuw perspectief aannemen:
    • in relatie tot zichzelf: Hoe wil ik omgaan met mijn eigen gedachten , gevoelens en sensaties; Wie wil ik zijn in mijn leven met een chronische pijn aandoening.
    • in relatie tot anderen: Hoe wil ik mer verhouden tot anderen; Wie wil ik zijn in relatie tot anderen.
  • Men leert terug de eigen regie terug op te pakken en te investeren in een waardevol en betekenisvol leven.

Status wetenschappelijke evidentie ACT bij chronische pijn

België

FOD volksgezondheid: Pijn rapport studie (2011)

 

Internationaal:

NHG richtlijnen (huisartsen Nederland): Standaard pijn

National institute for health and care excellence (NICE): Managing chronic pain

Society of clinical psychology Devision 12 (APA): https://div12.org/treatment/acceptance-and-commitment-therapy-for-chronic-pain/

Image

 

Wetenschappelijke literatuur ACT bij chronische pijn

 

Home

 

Zie literatuurlijst bij ACBS: https://contextualscience.org/publications

Geef onderstaande in:

 

Pain SIG ACBS: Pain resources (vakliteratuur, meta-analyses, boeken, etc.)

(inlog ACBS vereist)

 

Recente meta-analyses en reviews:

  • Martinez-Calderon, J., García-Muñoz, C., Rufo-Barbero, C., Matias-Soto, J., & Cano-García, F. J. (2023). Acceptance and commitment therapy for chronic pain: An overview of systematic reviews with meta-analysis of randomized clinical trials. The Journal of Pain. DOI:https://doi.org/10.1016/j.jpain.2023.09.013
  • Lai,  L., Liu, Y., McCracken, L.M., Li, Y., & Ren, Z. (2023). The efficacy of acceptance and commitment therapy for chronic pain: A three-level meta-analysis and a trial sequential analysis of randomized controlled trials. Behavior Research and Therapy, 165, 104308.
  • Ma, T-W., Yuen, A.S-K., & Yang, Z. (2023). The Efficacy of Acceptance and Commitment Therapy for Chronic Pain: A Systematic Review and Meta-analysis. Clinical Journal of Pain, 39(3), 147-157.
  • Williams ACC, Fisher E, Hearn L, Eccleston C. (2020) Psychological therapies for the management of chronic pain (excluding headache) in adults. Cochrane Database Syst Rev., 8(8):CD007407. DOI: 10.1002/14651858.CD007407.pub4
  • Vowles, K. E., Pielech, M., Edwards, K. A., McEntee, M. L., & Bailey, R. W. (2019). A Comparative Meta-Analysis of Unidisciplinary Psychology and Interdisciplinary Treatment Outcomes Following Acceptance and Commitment Therapy for Adults with Chronic Pain. The Journal of Pain, 21(5-6), 529-545. doi: 10.1016/j.pain.2019.10.004
  • Hee-Sook Kang, Sung-Dong Hwang, Sang-Eun Jun. (2019) Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy for Chronic Pain Patients: A Systematic Review and Meta-Analysis. Journal of Korean Academy of Psychiatric and Mental Health Nursing, 28:3, pages 271.
  • Feliu-Soler, A., Montesinos, F., Gutiérrez-Martínez, O., Scott, W., Mccracken, L., & Luciano, J. (2018). Current status of acceptance and commitment therapy (ACT) for chronic pain: A narrative review. Journal of Pain Research, 11, 2145-2159. DOI: 10.2147/JPR.S144631

Boeken

Dahl, J., Wilson, K. G., Luciano, C., & Hayes, S. C. (2005). Acceptance and Commitment Therapy for Chronic Pain. Reno, NV: Context Press.

bol.com | Acceptance and Commitment Therapy for Chronic Pain (ebook), Joanne Dahl, Phd |...

 

Dahl, J. C., & Lundgren, T. L. (2006). Living beyond your pain: Using Acceptance and Commitment Therapy to ease chronic pain. Oakland, CA: New Harbinger.

Afbeeldingsresultaat voor Dahl, J. C., & Lundgren, T. L. (2006). Living beyond your pain: Using Acceptance and Commitment Therapy to ease chronic pain. Oakland, CA: New Harbinger.

 

McCracken, L. M. (2005). Contextual Cognitive-Behavioral Therapy for chronic pain. Seattle, WA: International Association for the Study of Pain.

Contextual Cognitive-Behavioral Therapy for Chronic pain (Progress in Pain Research and Management, Volume 33): McCracken, Lance M., Ph.D.: 9780931092589: Amazon.com: Books

 

Van Houdenhove, B., Luyten, P., Vandenberghe, J. (Eds.) (2010). Luisteren naar het lichaam. Het dualisme voorbij. Tielt: Lannoo Campus.

 

Van Houdenhove, B. (2005). In wankel evenwicht. Tielt: Lannoo Campus.

In wankel evenwicht (POD) | Uitgeverij Lannoo

 

Veehof, M., Hulsbergen, M. L., Bohlmeijer, E. & Schreurs, K. M. G. (2010). Leven met pijn. Hulpboek. Meppel: Boom

Afbeeldingsresultaat voor leven met pijn

 

Schreurs, K. M. G., & Hulsbergen, M. L. (2011). Leven met pijn. Praktijkboek voor behandelaars. Uitgeverij Boom.

Leven met pijn

Tata, J. (2020). Radical Relief: A Guide to Overcome Chronic Pain. Minnesota: Orthopedic Physical Therapy Products.

Radical Relief: A Guide to Overcome Chronic Pain | Return to a Full, Active Life Using Pain Science, Mindfulness and Acceptance and Commitment Therapy: Joe Tatta: 9781942798224: Amazon.com: Books